Waarom niks doen niet lui is (en wat je brein écht doet als jij stilzit)


"Ik moet nog zoveel doen vandaag..."
Misschien herken je het wel: je bent lekker bezig geweest en neemt even een moment voor een kopje koffie of thee. Je gaat zitten, ervaart een moment van ontspanning… en al snel word je overvallen door een onrustig gevoel. Er zijn nog appjes die je wilt beantwoorden, een volle wasmand wacht, en er moet nog zoveel gebeuren. Bijna automatisch kom je weer in beweging en kan je het rustmoment nauwelijks vasthouden.
Rust is actief werk voor je brein
Het lijkt alsof je hersenen stilstaan wanneer je niets doet, maar onderzoek laat iets anders zien. Tijdens momenten van rust wordt het zogenaamde standaardnetwerk in je brein actief. Dit netwerk helpt bij:
- Dagdromen en creatieve ideeën vormen
- Herinneringen ophalen en verwerken
- De toekomst plannen en reflecteren
Zelfs als je niets actiefs doet, werkt je brein achter de schermen aan processen die je later helpen bij het maken van keuzes, het oplossen van problemen en reflectie op jezelf.
Wat rust doet voor je lichaam
Rustige momenten geven je lichaam de kans om te herstellen. Je spieren ontspannen, je hartslag daalt en stresshormonen zoals cortisol nemen af. Je zenuwstelsel komt tot rust en je energie wordt opgeladen. Zelfs een paar minuten bewust stilzitten kan merkbare effecten hebben op je welzijn.
Waarom voelen we ons schuldig bij rust?
Dat schuldgevoel ontstaat niet zomaar. Het komt door:
- Sociale normen en verwachtingen: we leven in een cultuur waarin productiviteit wordt gemeten in wat je doet, niet in wie je bent
- Eigen overtuigingen: het idee dat je constant iets "moet" doen
- Beelden van anderen: sociale media versterkt het gevoel dat je altijd actief moet zijn
Belangrijk om te weten: dat "moeten" zit niet in de realiteit, maar in je eigen gedachten. Niemand beoordeelt je werkelijk als je even stilzit.
Hoe pak je bewust rust?
Erken het gevoel
Zeg tegen jezelf: "Ik voel me schuldig, dat mag. Maar ik kies nu voor dit moment."
Begin klein
Start met 5 tot 10 minuten zonder scherm, zonder taak, zonder doel. Gewoon zijn.
Zie het als herstel
Je doet niet niets. Je geeft je brein en lichaam de kans om op te laden en creatief te zijn.
Tot slot
Niets doen is geen luxe, het is een basisbehoefte voor je lichaam en geest. Het helpt stress te verlagen, creativiteit te stimuleren en energie te herstellen.
De volgende keer dat schuldgevoel opkomt tijdens je koffiemomentje: herinner jezelf eraan dat je precies doet wat je nodig hebt. Want rust is niet lui zijn – het is zorgen voor jezelf.
Hoe geef jij jezelf toestemming om even niets te doen?








